بررسی اثر کودهای نیتروکسین و نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی توت فرنگی تحت شرایط کم آبی

در خاکهای خشک عمدتاً مواد غذایی کمتر تحرک دارند زیرا خلل و فرج خاک با هوا پر شده و سطح جذب مواد از خاک به ریشه کاهش یافته است. نیتروژن نقش مهمی در تغذیه گیاهان دارد. امروزه به تثبیت بیولوژیک نیتروژن از طریق باکتری های آزادزی از جمله ازتوباکتر و آزوسپریلیوم توجه شده است. این باکتری ها سبب تحریک بیشتر رشد گیاه و افزایش مقاومت گیاه به تنش های محیطی می شوند. به منظور بررسی تأثیر کود اوره، کود نیتروکسین و اثر متقابل آنها بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی توت فرنگی تحت تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و 12 تیمار با تیمار تنش خشکی (10- بار) و شاهد (آبیاری کامل) به عنوان عامل اصلی و تیمار کود اوره در دو سطح (70 =u1 و140 u2= کیلوگرم در هکتار)، کود نیتروکسین (200 سی سی به ازاء هر100متر مربع)، کود اوره (u1) + نیتروکسین، کود اوره (u2) + نیتروکسین و شاهد (بدون کود دهی) به عنوان عامل فرعی، انجام شد. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش خصوصیات رشدی (سطح و تعداد برگ، وزن خشک برگ، دمبرگ، طوقه و ریشه)، محتوای نسبی آب برگ(rwc) ، هدایت روزنه ای، شاخص پایداری غشاء، رنگیزه-های فتوسنتزی و آنزیم نیترات ردوکتاز شد. در حالیکه مقدار پرولین، کربوهیدرات محلول، پروتئین و آنزیم های ضداکسایشی، پراکسیداسیون لیپیدی و مقدار پراکسید هیدروژن افزایش یافت. کاربرد نیتروکسین در شرایط خشکی سبب افزایش وزن خشک برگ، دمبرگ، اندام هوایی، حجم ریشه، پرولین و آنزیم کاتالاز شد. بیشترین میزان (rwc)، هدایت روزنه ای، طول ریشه، تعداد و سطح برگ در تنش خشکی در تیمار اوره (u1) + نیتروکسین نسبت به تنش بدون تیمار کودی مشاهده گردید. اوره (u2) + نیتروکسین نیز در شرایط خشکی بیشترین تأثیر بر افزایش وزن خشک ریشه و طوقه، کلروفیل، کربوهیدرات محلول، پروتئین و آنزیم پراکسیداز و کاهش پراکسیداسیون لیپید و مقدار پراکسید هیدروژن داشت. آنزیم نیترات ردوکتاز در شرایط خشکی با کاربرد هر سه تیمار کودی (نیتروکسین، اوره (u1) + نیتروکسین و اوره (u2) + نیتروکسین) افزایش یافت. در مجموع این تحقیق نشان داد کاربرد کود نیتروکسین به همراه اوره اثرات زیان آور ناشی از تنش خشکی را کاهش می دهد.